محسن غرویان، استاد حوزه و دانشگاه در مورد این موضوع که آیا شعار مرگ بر آمریکا مصداق سبّ می شود، و نظر شما درباره بحث کنار گذاشتن این گونه شعارها در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: باید در ابتدا چند نکته مقدماتی را توضیح دهم تا نظرم خودم در این ارتباط مشخص شود.
وی افزود: نکته اول این است که در دین اسلام، ابتدائا مرگ هیچ موجود حی و زنده ای را امر مطلوبی نمی دانیم، یعنی از دیدگاه اسلام مرگ برای هیچ موجود زنده ای حتی حیوانات امر خوشایندی نیست تا آنرا بخواهیم و در صدد آن باشیم، حتی بعضی از علما احتیاط می کردند و مورچه را هم نمی کشتند و تا آنجایی هم که می توانستند سعی می کردند حیات موجود زنده ای را از او نگیرند، چون می گویند اگر خداوند این موجود را نمی خواست آنرا خلق نمی کرد.
وی در ادامه سخنانش اظهار داشت: به هر حال این موجود که خلق شده و خداوند به او حیات داده است، ما نباید حیات او را از آن بگیریم و اصلا چنین حقی نداریم. پس اسلام اولا و بالذات موت و فوت و اعدام هیچ موجود حی ای را نمی خواهد.
عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) العالمیة در ادامه سخنانش تصریح کرد: نکته دیگر این است که مرگ و طلب مرگ برای مخلوقات خداوند که حکم ثانوی است، ممکن است جایز باشد. حکم ثانوی زمانی است که، آن موجود زنده بخواهد حیات ما را بگیرد. این در همان قتال و مقاتله است یعنی در جهاد وقتی دشمن با ما درگیر شد و می خواهد ما را بکشد و ...، ما هم باید تلاش کنیم که او را بکشیم. اینجاست که مرگ خواستن و تلاش برای میراندن و کشتن کسی جایز می شود. مانند میدان جنگ که به مسلمانها مجوز داده شده است تا با دشمن مبارزه کنند و او را بکشند.
این محقق و نویسنده کشورمان تأکید کرد: در زمان حضور امام معصوم، اگر امام معصوم حکم کند به اینکه عده ای مفسد هستند و می خواهند جان و حیات و دین مردم را به خطر بیاندازند، با اذن امام معصوم می توان جهاد ابتدایی را آغاز کرد که فقها به آن قائل هستند ولی بدون اذن امام معصوم، حتی فقهای ما جهاد ابتدایی را جایز نمی دانند.(قول مشهور فقها این است که بدون اذن امام معصوم، جهاد ابتدایی جایز نیست.)
وی در مورد اینکه مسأله مرگ بر فلان کس و یا ... سب است یا نه؟ اظهار داشت: پاسخ به این سؤال بسته به عرف دارد. اگر عرف تشخیص می دهد که این مصداق دشنام است یا نه؟! سب یعنی دشنام دادن و حرف زشت و رکیک عرفی بر زبان جاری کردن. گاهی معنایش با لعن مرادف است و گاهی هم تفاوتی وجود دارد.
وی با بیان اینکه لعن به معنای طلب نفرین از خدا کردن برای دیگری است، گفت: سب بر زبان جای کردن است، سب جنبه ظاهری و لفظی امر است که ما بر زبان خودمان الفاظ رکیک که خلاف عرف است و با اخلاق عرفی سازگاری ندارد را بر زبان جاری کنیم که قرآن هم به همین اشاره می کند که شما سبّ بتها و معبودهای مقدس حتی بت پرستان را نکنید تا آنها هم این کار را نسبت به معبود و مقدسات شما نکنند، یعنی در حد درگیریهای لفظی سبّ مطرح می شود و سبّ هم می تواند نسبت به اقوام و خویشان و یا مقدسات طرف مقابل شود. مثلا فحش دادن به پدر و مادر و بستگان انسان که انسان به آنها علاقه دارد مصداق سبّ است. فحش دادن معبود و امور مقدس دینی افراد هم مصداق سبّ می شود.
غرویان تصریح کرد: به نظرم ما باید توپ را در میدان آمریکا بیندازیم و بگوئیم این بستگی روش و نحوه برخورد ما دولت امریکا دارد، البته باید حساب دولت آمریکا را از ملت آمریکا جدا کرد، چون بخشی از ملت آمریکا مسلمان هستند و شیعیانی هم در بین ملت امریکا زندگی می کنند. مرگ بر آمریکا قطعا شامل اینها نیست، منظور ما دولت آمریکاست آن هم به لحاظ وجه استکباری و ظالمانه ای که از دولتمردان آمریکا دارند ما به آن لحاظ این شعار را علیه آنها می دهیم و امام هم در بیاناتشان فرمودند: مرگ بر همه مستکبران عالم. مرگ بر همه ظالمان عالم.
وی در پایان سخنانش تأکید کرد: تعلیق حکم بر وجه مشکل به علیت است، یعنی علت این شعار وصف استکبار و ظلم است و از این جهت باید لحاظ شود. حالا اگر امریکا همان امریکاست و همان وصف استکباری و ظالمانه را دارد این شعار هم همچنان برقرار است. اگر دولت آمریکا عوض شد و روش و برخوردش با ما تغییر کرد و یا می خواهد تغییر کند این شعار هم می تواند تغییر کند. بنابراین بقا و یا عدم بقای این شعار بسته به روش و منش و رفتار دولتمردان امریکاست.
